Trong khuôn khổ sự kiện Smart Con diễn ra từ ngày 05 – 07/08, Sergey Nazarov – co founder của Chainlink – đã có buổi diễn thuyết về blockchain và smart contract sẽ giải quyết vấn đề về sự thật (Truth) là gì và cách xã hội vận hành dựa trên lòng tin.
Khi “Just Trust Us” dần trở nên lỗi thời
Sergey so sánh giữa cách xã hội hiện tại đang vận hành: ngân hàng, bảo hiểm, mô hình ponzi… cung cấp các lời hứa hẹn trên giấy mà không có một cam kết thực sự chắc chắn. Và các tổ chức cũng không có lí do nào để thực hiện cam kết này trừ khi họ có nhu cầu làm điều đó. Xã hội hiện tại đã quá quen với cách vận hành như vậy và không ai thực sự đặt câu hỏi về cách vận hành này hay cân nhắc liệu họ có sự lựa chọn nào khác hay không.
- 2009 đưa đến sự lựa chọn cho người dùng với Bitcoin và sự thật được mật mã hóa (Cryptographic Truth): là khả năng đảm bảo rằng kết quả được trả ra một cách trung thực và chính xác (tính toán dựa trên toán học, vật lý, mật mã học).
- Bitcoin, cơ sở hạ tầng phi tập trung, Ethereum, hợp đồng thông minh, DeFi… đều là những sản phẩm của Cryptographic Truth. So sánh với chiều dài lịch sử của con người thì sự phát triển này mới chỉ bắt đầu. “Chúng ta còn đang ở giai đoạn đầu của ngành công nghiệp này” – Sergey nói.
- Công nghệ này trao quyền cho người dùng và cách mà người dùng sử dụng công nghệ sẽ định hướng cho sự phát triển của xã hội
Sự phát triển của “Paper Promise”: phát kiến dưới dạng bank note ở Trung Quốc vào thế kỉ XI và xuyên suốt lịch sử, các loại chứng chỉ tiền tệ này đều gặp chung vấn đề: dẫn đến sự lạm phát, in không giới hạn (over printing), nợ xấu (default). Nguyên nhân xuất phát từ sự không trung thực, không đủ mức thế chấp để đảm bảo.
Sergey phát biểu: “Con người đã sống trong một xã hội như vậy quá lâu nhưng tại thời điểm hiện tại thì tôi và ngành công nghiệp này nói rằng thế giới có thể vận hành theo một cách tốt hơn”.
Những vấn đề cố hữu như in tiền giấy để kích thích kinh tế, tạo ra các khoản tín dụng và nợ hay sự phân chia giữa đồng USD và vàng… đều lặp đi lặp lại trong suốt các chu kỳ kinh tế khác nhau. Ví dụ như ở thời điểm hiện tại, chúng ta có thể thấy lạm phát đang gia tăng khắp nơi trên thế giới. “Tuy nhiên, mọi người vẫn chưa nhận thức rõ được mức độ nghiêm trọng của vấn đề này thế nào. Hay nói một cách khác, chúng ta đang đứng ở trong một giai đoạn mà mọi tài sản được bơm thổi quá mức”.
Kỉ nguyên của “Just trust us và chúng tôi có thể làm những gì chúng tôi muốn” đang đi đến hồi kết. Lần đầu tiên trong lịch sử, với việc nắm trong tay private key của chính mình, bạn có thể truy cập vào bất kì ứng dụng nào bạn mong muốn (và không ai có thể ngăn bạn) dựa trên nền tảng của toán học, vật lý, mật mã học.
Trong buổi diễn thuyết này, Sergey Nazarov khẳng định lại một lần nữa tầm quan trọng của dự án mà ông và các đồng sự đang theo đuổi: “Những gì Chainlink đang làm với blockchain, smart contract, oracle không chỉ để phục vụ ngành công nghiệp tài chính, gaming, bảo hiểm… mà đó là về cách mà thế giới hoạt động, bởi điều này ảnh hưởng đến tất cả mọi người. Và cách mà thế giới và ngành công nghiệp trị giá hàng ngàn tỉ đô (trillion dollar) này hoạt động là dựa trên Cryptographic truth”.
Tầm nhìn của Chainlink: Xây dựng thế giới dựa trên sự thật
Sergey chỉ ra cách mà Chainlink đang thực hiện để hướng tới một thế giới được vận hành theo cách “phi tập trung”, không bị phụ thuộc bởi “những lời hứa hẹn trên giấy”. Đó là:
Xây dựng các hợp đồng thông minh hybrid ngày càng tiên tiến hơn
- Smart contract càng phát triển thì những ứng dụng thực tế càng tăng. Nhiều ngành công nghiệp có thể ứng dụng blockchain: tài chính, bảo hiểm, gaming,…
- Chainlink đang tìm cách để mở rộng, tăng cường, cải thiện và và giúp xây dựng một lớp smart contract tiên tiến hoàn toàn mới. Điều này sẽ làm tăng tính ứng dụng của smart contract trong các ngành công nghiệp và hiện thực hóa việc chuyển đổi từ Paper Promises – Just Trust Us Model sang Cryptographic Truth Model.
Cách vận hành các mệnh lệnh và quy trình cũng sẽ làm thay đổi cách các ngành công nghiệp này vận hành, trong đó bao gồm 3 lớp:
- Blockchain: lớp giao thức (Sergey ví đây như khởi nguồn của sự thật)
- Off chain world: nơi các tính toán ngoài chuỗi yêu cầu tối thiểu về sự tin tưởng được (trust minimized of off chain computation) thực hiện dưới dạng các mạng lưới oracle phi tập trung
- Các hệ thống đã có: data provider, backend, payment systems
Phân loại off-chain world thành 3 danh mục:
- Off-chain data
- Off-chain compute: được tiến hành trên mạng lưới oracle phi tập trung
- Cross-chain compute
Rất nhiều off-chain services đã cung cấp dịch vụ cho các giao thức DeFi (price feeds), gaming (VRF), wrapped assets (proof of reserve), insuarance (weather data),… và các giao thức này có thể tương tác (interoperable) với nhau.
Mục tiêu của Chainlink là xây dựng một tiêu chuẩn toàn thế giới cho Cryptographic Truth như HTTPS và Linux, với nguồn lực hơn 250 nhân sự từ Chainlink Lab, cộng đồng và node operators.
“Tất cả mọi thứ đều dẫn tới smart contract. Defi chỉ là bước khởi đầu, là con trỏ dẫn đường cho những ngành khác. Đó là điều tất yếu” – Sergey chia sẻ.
Chainlink Keeper – “Kẻ thay đổi cuộc chơi”
Chainlink Keepers là các mạng lưới thực hiện tính toán off-chain một cách tự động (vì các lí do như không khả thi để thực hiện trên smart contract, chi phí, privacy).
Lấy ví dụ về việc tự build oracle cho ứng dụng DeFi thì ứng dụng đó có thể thất bại trong việc phân phối phần thưởng, chênh lệch tỉ giá với thị trường… do các tính toán cần thiết bị sai lệch. Một trường hợp khác là các đội ngũ phát triển không muốn giành nguồn lực cho phần tính toán này.
Chainlink Keeper ra đời để đáp ứng các vấn đề liên quan tính toán off-chain góp phần loại bỏ các nguy cơ:
Lỗi Server tập trung
Nghẽn mạng
Khai thác các điểm xung đột từ đối thủ
Điều này khả thi nhờ số lượng node operator cung cấp data feed cho Chainlink.
- Keepers biến việc tính toán off-chain trở nên phi tập trung, từ đó hoàn thiện định nghĩa decentralized end-to-end.
- Chuyển giao khối lượng công việc DevOps, tính toán, tự động hóa cho Kepers, giúp giải phóng khả năng của smart contract
Ví dụ thực tế:
- Aave sử dụng Chainlink Keepers để giám sát các tài sản đảm bảo cho khoản vay của người dùng và thực hiện call liquidation khi khoản vay chạm mức dưới thế chấp.
- Synthetix: giám sát FeePool và thực hiện phân phối phần thưởng cho staker theo từng giai đoạn thời gian.
Một tầm nhìn khác đã được ứng dụng ở một vài protocol đó là ứng dụng Keeper để broadcast một phần smart contract on-chain và một phần (lớn) off-chain.
Keeper network có chi phí bằng 0 hoặc rất thấp. Việc triển khai một phần smart contract on-chain có lợi ích là tất cả có thể xác thực rằng cái gì sẽ được tính toán ở Keeper network, và Keeper network sẽ chỉ phục vụ smart contract này. Việc giảm tải phần tính toán này làm smart contract triển khai on-chain một cách nhanh chóng và mạnh mẽ.
CCIP biến “giấc mộng” liên kết chuỗi thành hiện thực
Cross-chain Compute
Khả năng kết nối các smart contract ở các chain khác nhau là một điều tất yếu trong sự phát triển của blockchain. Từ đó, Chainlink ra đời CCIP: Cross Chain Interoperability Protocol để giải quyết vấn đề này.
Trong đó, CCIP tạo ra tiêu chuẩn liên lạc và truyền tin giữa các smart contract trên các blockchain khác nhau, tương tự như giao thức TCP/IP của Internet hiện nay.
Sergey Nazarov cho rằng định nghĩa về smart contract trở nên hoàn thiện với CCIP. Các hoạt động như voting, multisig contract, dữ liệu data off-chain, hay off-chain compute từ Keepers … có thể được thực hiện dễ dàng ở các blockchain khác nhau.
Ví dụ về ứng dụng CCIP: Celsius gửi command và token đến CCIP programmable bridge, ở đây có nghĩa là token gửi đi kèm theo chỉ lệnh sẽ làm gì với token đó (không chỉ bridge token như thông thường).
Điều này đồng nghĩa với việc họ không cần tích hợp quá sâu vào bất kì thứ gì. Họ chỉ cần gửi token và command sử dụng token đi kèm, từ đó sử dụng không chỉ nhiều blockchain mà nhiều smart contract trên blockchain đó.
Từ đó góp phần mang lại lợi ích cho cả 2 phía: user được tiếp cận nhiều smart contract trên các block chain và các protocol tiếp cận được với giá trị từ user.
