Một trong những cách dễ dàng nhất để một nước đang phát triển vươn lên là thúc đẩy sản xuất hàng loạt, ngay cả khi “giá trị gia tăng” ban đầu của hoạt động sản xuất đó không cao. Tại sao? Bởi vì sản xuất hàng loạt không yêu cầu chuyên môn kỹ thuật hoặc trình độ học vấn, thay vào đó, sản lượng là thước đo hàng đầu.
Việc làm cho quần chúng, thu nhập ổn định và cuối cùng là tiền trả các hóa đơn và học hành cho trẻ em – đó là niềm hy vọng và ước mơ của nhiều thế hệ trước. Sự cởi mở đối với sản xuất hàng loạt được cho là một trong những yếu tố đóng góp lớn nhất vào thành công của “những con hổ châu Á” trong thời kỳ hậu chiến, cho phép các nền kinh tế thậm chí tương đối nhỏ hoặc bị tàn phá như Đài Loan, Hàn Quốc và Singapore chuyển mình sang kinh tế cường quốc, nâng cao thứ hạng của các ngành công nghiệp giá trị gia tăng trong nhiều thập kỷ.
Người hưởng lợi lớn nhất của công thức này chắc chắn là Trung Quốc, quốc gia đã đưa hơn một tỷ người thoát nghèo trong vòng 40 năm, đồng thời trở thành công xưởng của thế giới, thống trị các dây chuyền sản xuất cho tất cả các sản phẩm mà chúng ta tiêu thụ. Lợi thế cạnh tranh của nó không chỉ là công nghệ, các hệ sinh thái và cơ sở hạ tầng hỗ trợ hoạt động chuỗi cung ứng hiệu quả khiến nó trở thành trung tâm sản xuất hấp dẫn nhất để sản xuất hàng loạt, chưa kể đến robot và AI bổ sung (hoặc thậm chí thay thế) lao động của con người trong tiến trình.
Điều gì sẽ xảy ra nếu “chơi để kiếm tiền” chuyển từ “một công việc bên lề” sang “ngành công nghiệp quốc gia”, được thúc đẩy bởi một khung chính sách rõ ràng đầy đủ?
Cũng giống như Trung Quốc và “những con hổ châu Á” đã trở thành những thành phần quan trọng trong chuỗi cung ứng của thế giới công nghiệp hóa, thì bây giờ có cơ hội cho các nước đang phát triển đưa ra quyết sách về chuỗi cung ứng cho “metaverse” không?
“Cày game thuê” – cuộc chuyển mình ngoạn mục trong thế giới metaverse
Năm 2016 – 2017, tiền điện tử được nhắc tới ngày càng nhiều với một chu kỳ bong bóng lớn chưa từng thấy, đưa giá Bitcoin lần đầu chạm ngưỡng gần 20K USD. Ở bối cảnh khi đó, chơi game là một trò tiêu khiển của những đứa trẻ chống đối xã hội. Chơi game chuyên nghiệp? Chắc chắn không phải là một công việc nghiêm túc.
Thời gian đó, một bài báo được xuất bản bởi Edward Castronova – Giáo sư Truyền thông tại Đại học Indiana – có tựa đề “Người chơi cày thuê: Trò chơi và tương lai của công việc kỹ năng thấp”.
Cày game thuê – một công việc mới nổi trong thời kỳ số hoá.
Trích dẫn từ phần tóm tắt của bài báo của anh ấy:
“Trong báo cáo chính thức này, tôi sẽ sử dụng các xu hướng từ mô hình tự động hóa và doanh thu trò chơi điện tử để đưa ra những dự đoán sau đây về tương lai của công việc đòi hỏi kỹ năng thấp.
Trong vòng 5 năm, một số công ty trò chơi sẽ trả tiền cho người chơi theo một cách nào đó để chơi trò chơi của họ. Điều này sẽ ở dạng các ưu đãi nhỏ dựa trên điểm có thể được thanh lý dưới hình thức sức mua.
Trong vòng 10 năm, trả tiền cho người chơi sẽ trở thành một mô hình doanh thu tiêu chuẩn trong ngành công nghiệp game. Các khoản thanh toán sẽ dưới dạng tiền ảo thanh khoản hoặc tiền mặt thực.
Trong vòng 20 năm, chơi game sẽ là một nguồn thu nhập đáng kể của lực lượng lao động trình độ thấp. Chơi game nhận lương sẽ là phương tiện chính mà qua đó, lợi nhuận của người giàu sẽ chuyển xuống người nghèo”.
Nếu không có thực tế là những giấy tờ này được lưu trữ với dấu thời gian trên trang web SSRN, người ta sẽ nghĩ rằng Castronova là một nhà du hành thời gian. Tua đi gần 5 năm kể từ khi bài báo này được xuất bản, và chúng ta đã thấy cả ba dự đoán này sắp được thành hiện thực, không chỉ vì bản chất của những dự đoán được đưa ra mà còn vì những lý do được xác định cho những phát triển này xảy ra: tự động hóa trong sản xuất hàng loạt và giáo dục không có khả năng tạo ra việc làm hàng loạt.
Tác động của việc chơi để kiếm tiền như một mô hình doanh thu đối với ngành công nghiệp trò chơi điện tử là điều mà chúng tôi đã khám phá rất chi tiết khi viết về Axie Infinity. Trong lưu ý đó, chúng tôi đã xem xét cách thức tái cân bằng kinh tế giữa các nhà phát triển trò chơi và người chơi có thể đặt ra một tiền lệ thú vị cho việc thay đổi trật tự đã thiết lập trong ngành trò chơi điện tử.
Tuy nhiên, lần này, chúng tôi muốn khám phá một góc độ khác: khả năng xây dựng một chuỗi cung ứng mới – cho cái gọi là “metaverse”.
Sản xuất cho một thế giới phi vật chất
Câu hỏi rõ ràng ở đây là liệu một chuỗi cung ứng cho “metaverse” có quan trọng hay không, đặc biệt là khi “hàng hóa” được sản xuất không phải là vật chất.
Quan điểm của chúng tôi là trong sự tồn tại của một “metaverse” toàn diện với một nền kinh tế nội tại tương đối phức tạp, sẽ có các loại tiền tệ được tích lũy vào tài sản trong thế giới ảo cho các mục đích tiêu dùng – giống như thế giới thực.
Theo một cách nào đó, giống như “bằng chứng công việc” liên quan đến công việc được thực hiện bởi GPU để khai thác bitcoin và Ethereum, vì vậy chúng ta cũng đang thấy một phiên bản mới của bằng chứng công việc trong các trò chơi như Axie Infinity. Công việc là thời gian trong trò chơi để hoàn thành các nhiệm vụ và chiến thắng trong các trận chiến, bằng chứng là phần thưởng SLP và bằng chứng đó có thể bán làm nguyên liệu cho các nhà chăn nuôi ở phân khúc khác của nền kinh tế, những người sẵn sàng chi mạnh tay để tránh thời gian cày game này.
Theo một cách nào đó, điều này được mô tả trong bài báo của Castronova – rằng sự kết hợp giữa bất bình đẳng ngày càng tăng và tự động hóa sẽ hạn chế các cơ hội có sẵn cho lao động có kỹ năng thấp, ngoại trừ một trường hợp ngoại lệ: chơi trò chơi điện tử, vốn được thiết kế dành cho tất cả người chơi đều có niềm vui, bất kể cấp độ kỹ năng.
Cơ hội mới của các thị trường mới nổi
Đại dịch Covid đã phơi bày những khác biệt sâu sắc giữa các nước giàu và nghèo, giữa những quốc gia đang phát triển và những nước phát triển. Sự phân hoá gia tăng khiến cảm giác bất bình đẳng trở nên nghiêm trọng hơn trên toàn thế giới.
Thách thức của những nước nghèo hoặc đang phát triển là tìm ra một phương tiện mới để tạo ra công ăn việc làm và thu nhập cho phép họ cung cấp cho người dân một phương tiện kiếm sống tử tế. Nông nghiệp tự cung tự cấp là điều không cần bàn cãi, và hiện nay sản xuất hàng loạt cũng vậy, đặc biệt là trong bối cảnh thiếu cơ sở hạ tầng và bí quyết công nghệ hiện tại.
Nhưng tất cả mọi người đều có thể chơi trò chơi và hầu như tất cả các quốc gia trên thế giới hiện nay đều có quyền truy cập Internet – nếu họ không có, thì tất cả những quốc gia này đều có động cơ mạnh mẽ để đầu tư vào việc cung cấp cơ sở hạ tầng đó.
Cơ hội ở đây là để các chính phủ nắm lấy sản xuất theo hình thức mới – trong “metaverse” mới chớm nở – như một nguồn thu nhập quốc gia đáng kể và đầu tư vào việc tạo điều kiện cho người dân tham gia vào các hoạt động này.
Bản đồ trong thế giới ảo của Aaavegotchi.
Những lợi ích là khá rõ ràng: mức thu nhập được cải thiện dẫn đến thu nhập từ thuế được cải thiện, trong khi nhu cầu kết nối và cơ sở hạ tầng cung cấp một sức hút tự nhiên cho đầu tư gia tăng. Đầu tư nhiều hơn để kiếm được nhiều tiền hơn: giống như các nhà máy và đường cao tốc của nhiều thập kỷ trước, nền kinh tế của tương lai đòi hỏi vùng phủ sóng không dây và băng thông rộng bằng cáp quang.
Kết quả là các tác động bậc hai tiếp theo cũng rất sâu sắc: một nền kinh tế số hóa hoạt động trên cơ sở kỹ thuật số thuần túy cung cấp tính minh bạch ngày càng tăng, đồng thời tạo điều kiện cho sự phát triển của nền kinh tế “thực” thông qua việc chi tiêu thu nhập mới này cho hàng hóa và dịch vụ thông qua thương mại điện tử và giao hàng thực phẩm.
Hơn nữa, do tính chất phi tập trung của trò chơi, game thủ không cần phải di chuyển đến cùng một địa điểm để tham gia vào cùng một trò chơi. Chọn ở lại các khu vực ngoại ô, tiếp tục phân bổ của cải rộng rãi hơn trên mỗi quốc gia, thúc đẩy các nền kinh tế khu vực trước đây ít có cơ hội tồn tại sau làn sóng di cư của nhân tài (và thu nhập) đến các thành phố thủ đô, từ đó góp phần giảm áp lực lên giá bất động sản.
Cơ hội bây giờ cho một chính phủ hướng tới tương lai là nắm lấy cơ hội và tạo điều kiện, thay vì trốn tránh.
Tổ chức lại biên giới
Trên tất cả, có lẽ cơ hội thú vị nhất là không thể định giá chênh lệch: “Metaverse” không có ranh giới địa lý, vật lý và trả tiền như nhau cho cùng một loại hàng hóa được sản xuất bất kể nó đến từ đâu. Do đó, ở một quốc gia “có chi phí thấp hơn” không phạt các game thủ – tất cả những gì quan trọng là chơi tốt và giành chiến thắng.
Trong nền kinh tế mới này, game thủ cũng là người tiêu dùng nhiều như họ là nhà cung cấp, và theo phản xạ có ảnh hưởng đến cách trò chơi và nền kinh tế nội bộ tương ứng của họ được xây dựng và cấu trúc. Cuộc tranh luận lâu năm xung quanh nền kinh tế thị trường tự do chắc chắn sẽ diễn ra gay gắt trong “metaverse” như nó đã xảy ra trong thế giới thực trong nhiều thế kỷ qua. Nhưng với một điểm khác biệt chính – nếu được lên kế hoạch, thì do ai lên kế hoạch?
Trong trường hợp các chính phủ không có bất kỳ hình thức tham gia nào – như hầu hết – vào sự phát triển của “metaverse”, vai trò quản lý đã rơi vào tay các nhà phát triển (trong bối cảnh tập trung, như Roblox), hoặc những người chơi (trong một bối cảnh phi tập trung, như Axie Infinity). Trên thực tế, lĩnh vực phi tập trung đang chứng kiến sự phát triển của chủ nghĩa tập thể, khi các thực thể nổi lên để tổ chức lợi ích tập thể của người chơi không chỉ trong một trò chơi đơn lẻ mà trên tất cả các trò chơi.
Metaverse – một thế giới không khoảng cách.
Các tập hợp như Yield Guild Games, bản thân nó là một “guild of guild”, có tiềm năng ảnh hưởng đến việc phát triển chính sách trong “metaverse” theo những cách chưa từng có: như một chức năng của quyền sở hữu các tài sản quan trọng trong trò chơi vì nó đại diện cho (và có sức ảnh hưởng) số lượng lớn người chơi trong các trò chơi này
Cuối cùng, sau khi những người chơi này tắt điện thoại, họ tiếp tục hoạt động trong nền kinh tế thực, mở rộng hơn nữa ảnh hưởng của một tổ chức phi tập trung khác (Yield Guild được tổ chức như một DAO) vào thế giới “thực” chứ không chỉ trong một quốc gia duy nhất.
YGG – một thế lực mới trong thế giới metaverse?
Bang hội của người chơi như một phương tiện đại diện cho lợi ích của game thủ, cùng với khả năng ảnh hưởng và tạo ra các tài sản trong các nền kinh tế kỹ thuật số này, có thể trở thành phiên bản thành công hơn của các công đoàn trong kỷ nguyên trước. Mang lại cả ảnh hưởng chính trị và trí tưởng tượng sáng tạo, tìm kiếm sự giàu có của một đặc tính thị trường tự do phi tập trung sẽ khiến các tổ chức như Yield Guild thực sự đáng gờm trong cả “metaverse” và thế giới thực.
Chúng ta đang ở những ngày đầu của trò chơi như một làn sóng sản xuất mới cho “metaverse”.
- Nguồn: Threebody
- Người dịch: Minh Tú
